Sản phẩm nông nghiệp là theo quy luật tự nhiên, có thời hạn ngắn, nên không thể phù hợp với chủ nghĩa tư bản
Tôi nghĩ nông dân ở Việt Nam về lâu về dài còn chơi theo quy luật thị trường để tạo lợi nhuận dư thì họ còn thua dài. Vì nông nghiệp là vận động theo mùa, theo quy luật tự nhiên. Còn phương thức sản xuất của chủ nghĩa tư bản là chạy theo lợi nhuận, theo số lượng, phải sản xuất dư thừa.
Triết lý rất đơn giản nằm ở đây, sản phẩm của nông nghiệp không bao giờ có thể dư thừa như đôi giày, cái điện thoại, hay xe điện, vì sản phẩm nông nghiệp theo mùa, có thời hạn rất ngắn. Còn sản phẩm cho chủ nghĩa tiêu dùng thì không theo mùa, thời hạn nó rất dài. Vì thế, chỉ có biến sản phẩm nông nghiệp tẩm hóa chất thì mới giữ lâu được.
Nếu sản phẩm nông nghiệp sản xuất thừa thì ai ăn cho hết? Cái quan trọng là một mảnh đất, một mảnh vườn, nó chỉ nuôi được một số người nhất định thôi. Khi mà dân (di cư lên) thành thị bị tước đi khả năng làm ruộng, kiến thức trồng trọt, đất đai để sản xuất và bị đẩy trở thành công nhân cho chuỗi cung ứng sản xuất dịch vụ thì điều tồi tệ đã bắt đầu xảy ra. Có nghĩa là lượng công nhân ngày càng tăng lên. Nhưng đất đai đáng ra với diện tích này chỉ phục vụ cho 100 người, nhưng bây giờ đất đai nông nghiệp bị thu hẹp, lượng người tham gia vào thị trường tư bản tăng lên, ngày xưa miếng đất đó chỉ phục vụ cho 100 người nhưng giờ giờ đây là 500 người. Số lượng quá nhiều, đất đai phải bị vắt kiệt liên tục từ 2 vụ đến 4 vụ trong một năm. Đất đâu còn thời gian nghỉ ngơi lại sức, phải bơm thuốc tăng lực, bơm ma túy cho nó bằng phân bón hóa học.
Vì thế giải pháp duy nhất mà người nông dân phải thay đổi tư duy và hành động là chấp nhận một nền kinh tế vừa đủ. Một lượng người vừa đủ để nuôi mảnh vườn, mảnh ruộng của họ. Một sự cam kết lâu dài trong mạng lưới nhiều bên để cùng chia sẻ rủi ro với người nông dân.
Thật sự đây là điều rất khó, vì chúng ta bị điên rồi, chúng ta đang chơi một cái game mà chúng ta không thể thắng được nếu mà chơi đơn lẻ.